|
Prowincja Groningen
Stolica: Groningen
Adres zarządu prowincji
Provinciehuis
Martinikerkhof 12
Adres do korespondecji:
Postbus 610
9700 AP Groningen
tel. + 31-50-3164911
Prowincja zajmuje obszar 2 967, 90 km2, z czego 62,60 km2 stanowią
rzeki, kanały i akweny wodne.
Ogólna liczba mieszkańców wynosi 582 646
Gęstość zaludnienia: 240 /km2
Ilość gmin: 25
Główne miasta : Groningen, Delfzijl, Emmen, Stadskanaal, Winschoten
W zachodniej części prowincji zachowało się jeszcze sporo dawnego
krajobrazu: piaszczyste wydmy , kopce ziemne, dawne ścieżki i historyczne
drogi, Waddenzee, stanowiące rezerwat przyrody
Północna i środkowa część prowincji ma urozmaicony charakter ("two
faces" - dwa oblicza) - część nadmorska płaska i otwarta, w głąb
lądu staje się bardziej urozmaicona, lasy, pagórki, łąki
Wschodnia część prowincji to kraina rolnicza; w rejonie zwanym
Dollard, stanowiącym rezerwat przyrody, mieszczą się kolonie dzikiego
ptactwa.
W południowo-wschodniej części Groningen 2000 lat temu znajdowały
się największe torfowiska w Europie, poprzecinane piaszczystymi
wałami, na których budowano wioski i warowne miasteczka, z których
kilka z nich zachowało się w prawie oryginalnym stanie do dziś.
W tej okolicy od wieków trudniono się wydobyciem torfu. Pozostały
po tym jeszcze torfowiska i proste, długie kanały. W 1765 roku,
na rozkaz miasta Groningen, przekopano Stadskanaal wzdłuż którego
prowadzono intensywne wydobycie torfu. Kanał stanowi ważną drogę
wodną, łączącą jeziora fryzyjskie z okręgiem Emsland w Niemczech.
Po wydobyciu torfu powstały jeziora , jak np. Schildmeer, Zuidlaardemeer,
Leekstermeer, Paterswolde. Słowo "veen" oznaczające torf spotyka
się często w nazwach miejscowości, np. Veendam czy Heerenveen
Do średniowiecza język i kultura w Groningen podlegała pod kulturę
fryzyjską, istniały ścisłe związki kulturowe z Fryzją i własny język
zbliżony do języka fryzyjskiego. Od 17 w. , gdy rozpowszechniło
się wydobycie torfu , w prowincji Groningen zjawiła się ludność
napływowa z Fryzji, Drente, Utrechtu, Niemiec. Osady głównie koncentrowały
się głównie wzdłuż kanałów, wykopywanych przy eksploatacji torfu.
Z powodu panującego w ub. wieku bezrobocia wielu Groninczyków emigrowało
"za chlebem", głównie do Ameryki.
Obserwuje się nierównomierne rozmieszczenie ludności w prowincji:
ponad 1/3 mieszka w Groningen i okolicach, reszta - w pozostałych
miastach i w wioskach.
Prowincja dawniej rolnicza, biedna i raczej zacofana, aczkolwiek
miała bardzo dobre kontakty z miastami hanzeatyckimi, z sąsiednimi
Niemcami i Skandynawią
Po wojnie rząd zaczął, nie szczędząc środków, prowadzić politykę
intensywnego uprzemysłowienia i rozwoju prowincji, przeznaczając
ponad 5 miliardów US$ na rozwój 3 północnych prowincji (Groningen,
Fryzji i Drente)
Świat gospodarczy sam też dba o własny rozwój, zwiększając nakłady
własne przedsiębiorstw, przede wszystkim na inwestycje, przede wszystkim
na rozbudowę przedsiębiorstw, środki transportu, automatyzację.
Największy wzrost inwestycji odnotowuje się w przemyśle spożywczym
i produkcji używek (125,0 mln NLG), przemyśle metalowym i przetwórstwie
ropy naftowej (66,7 mln NLG), w wydobyciu gazu.
W ubiegłych 6 latach część terenów 2 500 ha czyli 0,8 % całej powierzchni
prowincji władze prowincji przeznaczyły pod zabudowę przemysłowo-biurową.
Pod nową zabudowę przemysłową i biurową władze prowincji przeznaczyły
na najbliższych kilka lat 1 359 ha.
Ta polityka gospodarcza rządu i prowincji spowodowała, iż według
ostatnich danych bezrobocie w Groningen zmalało o 20%.
PRZEMYSŁ / PORTY
Dawniej przemysł opierał się na niedużych przedsiębiorstwach,
bazujących na rodzimych produktach, - głównie rolnych - i miejscowej
sile roboczej. Specjalizacją było przetwórstwo rolne i produkcja
cukru, nabiału, ziemniaków i kartonu ze słomy, przemysł spożywczy
oraz produkcja używek na użytek zamożniejszej części miejscowego
społeczeństwa, wypalanie cegły z miejscowej gliny i przemysł tekstylny,
w którym zatrudnienie znajdowały przed wszystkim miejscowe kobiety.
Dobrze rozwinięta była również budowa barek i statków przybrzeżnych
o wyporności do 5 ton.
Z biegiem lat niektóre tradycyjne gałęzi przemysłu (cegielnie,
produkcja kartonu) upadły, rozwinęły się natomiast inne gałęzie
gospodarki, jak np. przemysł chemiczny (produkcja mączki ziemniaczanej
i jej pochodnych, produkcja sody), produkcja aluminium w Delfzijl
(rudę aluminium sprowadza się z Surinamu). Wzdłuż Eemskanaal umieściły
się stocznie rzeczne.
Największa koncentracja przemysłu występuje koło Groningen i Apping/Delfzijl.
Skupiają się tu głównie przemysł metalowy (hutnictwo metali lekkich)
i chemiczny, z zakładami takimi, jak: Corus Aluminium, Nedmag Industries
Minig & Manufacturing, Hollands Beton Groep, Antheus Magnesium
BV., DOW Chemical Company, Akzo Nobel, przemysł elektryczny (Philips).
Z uwagi na bliskość jest tu też dużo przedsiębiorstw szwedzkich.
Bogactwem prowincji są złoża gazu ziemnego (900 km2 ) które łącznie
ze złożami fryzyjskimi stanowią 4te co do wielkości złoża gazu na
świecie. Gaz wydobywa się z Waddenzee i w Slochteren. Głównym eksploratorem
i dystrybutorem jest Gasunie w Groningen.
W Winschoten - sól, w Veendam - wydobycie soli potasu i magnezu
(kalium- en magnesiumzouten)
Oddzielny rozdział stanowi budownictwo, obejmujące budownictwo
mieszkaniowe, przemysłowe, budowę dróg oraz usługi budowlane. Jest
to dziedzina gospodarki, która obecnie bardzo szybko się rozwija
i zatrudnia ponad 14 430 osób.
Ważną rolę w życiu gospodarczym prowincji odgrywają porty morskie
i rzeczne. Do największych zalicza się
port morski Delfzijl, z położonymi na jego terenie zakładami przemysłowymi.
Zespół portów Delfzijl / Eemshaven przeładowuje około 6,23 miliardy
ton towarów rocznie. Oba porty współpracują ścisłe z portami niemieckimi
Emden i portami Papenburg i Leer, położonymi nad rzeką Eems. Zawarto
nawet traktat Eems-Dollard, który ma prowadzić do większej i ściślejszej
współpracy transgranicznej, ujednolicenia przepisów celnych i transportowych,
pilotowania wchodzących statków itp. W ramach współpracy krajowej
porty w Groningen połączone są specjalnym programem komputerowym
z portami w Rotterdamie i Vlissingen i wymieniają informacje n /t
ruchu statków.
Lauwersoog - przystań dużej floty rybackiej (domowy port); przeładunek
krewetek, ryby morskiej i słodkowodnej; stąd też odchodzą promy
na wyspę Schiermonnikoog.
Łącznie w prowincji w przemyśle i portach zatrudnia się ponad 35
000 osób.
ROLNICTWO / RYBOŁÓSTWO
W 19 w. około 65,8% łąk, znajdujących się w prowincji, zamieniono
na ziemię orną, Pozostały jedynie łąki koło Groningen, Appingdam/Delfzijl
i w południowej części rejonu Westerkwartier.
Obecnie prowincja Groningen posiada około 165,680 ha gruntów rolnych,
z czego 58,1% przeznacza się pod uprawy (42 300 ha - pod uprawę
zbóż, 41 500 ha - pod uprawę roślin korzeniastych i bulwiastych,
7 400 ha - pod uprawę roślin pastewnych). Uprawia się głównie buraki
cukrowe, ziemniaki przemysłowe i konsumpcyjne oraz zboża. Warzywnictwo
i ogrodnictwo nie są najmocniejszą stroną rolnictwa w Groningen.
Zajmuje się nimi zaledwie 612 gospodarstw. Pod uprawę warzyw gruntowych
przeznacza się około 2 162 ha. Zagłębie warzywno-owocowe mieści
się rejonie Hoogland, położonym w centrum prowincji.
Uprawy szklarniowe zajmują niewiele ponad 600 ha. Najwięcej szklarni
znajduje się rejonie Hoogezand .
W Groningen znajduje się największa giełda artykyłów spożywczych
(w prowincji czy w Holandii???)
Hodowla : znana w Polsce rasa krów Groningen, (Groningernblaarkop)
czarna z białym łbem i typowymi czarnymi obwódkami dookoła oczu.
Bydła około 180 260 sztuk, trzoda chlewna - 155 031 sztuk, owce
- 105 672 sztuki, drób - 5 548 208 sztuk, pozostały drób (kaczki,
indyki i inne) - 147 805 sztuk.
Gospodarstwa głównie średniej wielkości, łącznie wszystkich rodzajów
gospodarstw rolnych i rybnych - 5 556
Liczba zatrudnionych: 14 842 osób.
OBSŁUGA BIZNESU
Dotyczy to działalności banków, towarzystw ubezpieczeniowych,
sprzedaży i wynajmu nieruchomości, wynajmu środków transportu, maszyn
i narzędzi, usług świadczonych przez firmy komputerowe, ochroniarskie,
sprzątające i inne oraz badań badawczo-rozwojowych.
W bankach pracuje około 6 340 osób, w innych - 29 273
HANDEL / USŁUGI
Dotyczy to handlu detalicznego i hurtowego, serwisu naprawy artykułów
konsumpcyjnych, serwisu kupna /sprzedaży i naprawy samochodów.
W tej dziedzinie gospodarki zatrudnionych jest 35 921 osób
TRANSPORT / KOMUNIKACJA
Dotyczy to przewozu towarów, składowania i komunikacji . Łącznie
w tej gałęzi gospodarki zatrudnia się ponad 113 800 osób.
TURYSTYKA / GASTRONOMIA
W celach statystycznych zalicza się tu gastronomię, pensjonaty,
hotele, przewóz osób, biura podróży, handel pamiątkami itp., kulturę
/ rekreację / sport / rozrywkę.
Pod rekreację przeznaczono 3 300 ha czyli 1,1% całej powierzchni
prowincji. 3 900 ha (1,3%) zajmują lasy a 5 900 ha (2,0 %) - tereny
naturalne
Na przestrzeni ostatnich lat zanotowano stosunkowo duży przyrost
miejsc pracy. Przybyło też miejsc noclegowych, najwięcej w rejonie
Groningen / Haren. (od 1995 przybyło ponad 26% miejsc noclegowych).
W prowincji Groningen znajduje się najmniejszy hotel świata - 1
pokój , łazienka i recepcja.
Liczne jeziora i kanały, stanowiące w sumie 850 km tras wodnych
przyciągają amatorów sportów wodnych . Ponadto prowincja posiada
około 50 przystani jachtowymi, dysponujących łącznie 4 360 miejscami
do cumowania i około 20 wypożyczalni sprzętu pływającego.
Z innych atrackji turystycznych wymienić można: parki rozrywki,
np. rodzinny park rozrywki Wonderwereld koło Ter Apel, możliwości
pobytu w odrestaurowanych historycznych budynkach, liczne ciekawostki
i muzea, np. Muzeum Żelazka do prasowania, najmniejsze w Holandii
czy Muzeum Maszyn do szycia, muzeum poświęcone Ablowi Tasmanowi,
odkrywcy Australii, wywodzącemu się z Groningen, Muzeum Pogotowia
Ratunkowego w Winschoten, centrum rehabilitacji i badań nad życiem
fok w Pieterburen, AquariOm w Delfzijl, park w którym główną atrakcją
jest woda, ogrody botaniczne w Haren, w których można podziwiać
przykłady ogrodów z całego świata, łącznie z chińskim ogrodem z
czasów dynastii Ming. We wschodniej części prowincji znajdują się
liczne muzea, poświęcone wydobyciu torfu, z których najciekawsze
i największe to The Veenkoloniaal Museum w Veendam. Na szczególną
uwagę zasługuje muzeum "terp" w miejscowości Ezinge, ukazujące pochodzenie
i historię kopców budowanych przez miejscową ludność (patrz Fryzja).
Na kopcach tych stawiano indywidualne domostwa i całe wsie w ochronie
przed powodziami.
Baza noclegowa: 9 000 miejsc (hotele, pensjonaty, B&B), 6 926
miejsc postojowych na kempingach., 1 549 domków rekreacyjno-wypoczynkowych,
schroniska młodzieżowe i zakwaterowanie zbiorowe 1 389 miejsc.
W tym sektorze pracuje 8 419 osób.
Do góry
|
