Prowincja Zeeland / Zelandia
Stolica: Middelburg
Adres Urzędu Prowincji:
Provincie Zeeland
Abdij 9 (Kloostergang)
4330 LA Middelburg
tel. +31-(0)118 - 631400
Zelandia zajmuje obszar 2 933,98 km2, z czego 123,35 km2 stanowią
rzeki, kanały i akweny wodne.
Ogólna liczba mieszkańców wynosi 374 875 osób.
Gęstość zaludnienia wynosi 206 mieszkańców na km2.
Ilość gmin: 17
Główne miasta to Vlissingen, Middelburg, Zierikzee, Terneuzen, Sas
van Gent
Zelandia jest - jak żadna inna prowincja Holandii - od wieków mocno
związaną z morzem. Większość prowincji stanowią wyspy (7), narażone
na silne sztormy, stanowiące zagrożenie dla ludności prowincji.
Od XI w. następuje proces polderyzacji wysp i budowy zapór przeciwpowodziowych,
którego inicjatorami były głównie klasztory i cechy rzemieślnicze.
W lutym 1953 roku wielka fala powodziowa zalała Zelandię (175 000
ha lądu). Zginęło wówczas 1835 osób. Ta tragedia zapoczątkowała
najdroższy i największy z dotychczasowych projekt budowy zapory
na Morzu Północnym, tzw. Deltaplan, zakończony w 1986 roku. Zbudowany
wówczas system zapór liczy 15 km.
W Zelandii szczególną rolę odgrywają Waterschappen (Urzędy ds. Gospodarki
Wodnej), do zadań których należy nadzór i utrzymanie wałów przeciwpowodziowych,
odprowadzanie nadmiaru wody z polderów i oczyszczanie wody pitnej.
PRZEMYSŁ I PORTY (dane z 1999)
Główne porty Zelandii to kompleks portów Westerscheldehavens,
których roczny obrót stawia je na poziomie średniej klasy portów
zachodnio-europejskich, Vlissingen i Terneuzen. Są to głównie porty
przeładunkowe o ogólnej wydajności 25 900 000 ton rocznie. W portach
znajduje zatrudnienie ponad 17 000 osób.
Zelandia należała do jednych z najmniej uprzemysłowionych prowincji
Holandii. W latach 60-tych państwo przeznaczyło znaczne kwoty na
uprzemysłowienie prowincji .
Nowo powstałe gałęzie przemysłu bazują głównie na importowanych
surowcach. Przeważa przemysł chemiczny, elektrotechniczny, maszynowy,
budownictwo okrętowe, graficzny, przetwórczy, wyroby ze szkła (m.in.
Security glass). W przemyśle znajduje zatrudnienie 21 600 osób W
Borssele, znajduje się jedna z dwóch istniejących w Holandii elektrownii
atomowych, która z uwagi na protesty zostanie zamknięta w 2004 roku.
RYBOŁÓWSTWO (dane z 1999)
W Zelandii rybacy zajmują się głównie połówami ryb i krewetek
oraz hodowlą i połowami skorupiaków. Ogółem w Zelandii znajduje
się 250 przedsiębiorstw rybackich, zatrudniających około 800 osób
czyli 0,5% całej ludności pracującej prowincji; łącznie z dziedzinami
pokrewnymi (handel detaliczny, transport, przetwórstwo) z morza
żyje 475 zakładów i około 2100 osób. Flota rybacka liczy 115 jednostek.
Główne łowiska znajdują się na Morzu Północnym. Łowi się tu dorsze,
solę, tarbota, flądry. Ogólna wartość połowów w 1998 roku wyniosła
106,3 miliony guldenów. Krewetki łowi się na wodach Oosterschelde,
w wodach przybrzeżnych i w odnogach Morza Pólnocnego. Duże dochody
przynosi hodowla skorupiaków: małży (fl 104 mln w 1998 r.), ostryg
(fl 5 mln w 1998), mięczaków (fl 175 mln w 1998 r.) i raków. Nowa
zapora, odcinająca dopływ wody morskiej do akwenów hodowlanych ostryg
i małży, stanowi poważne zagrożenie dla tej gałęzi gospodarki. Skonstruowano
więc system śluz, ułatwiających przepływ wody. Innym zagrożeniem
są choroby atakujące te delikatne skorupiaki. Tym niemniej hodowlą
tradycyjnych ostryg zelandzkich zajmuje się obecnie 25-30 zakładów.
Ponadto istnieją gospodarstwa rybno - hodowlane, hodowle raków i
firmy zajmujące się połowem sardeli.
ROLNICTWO (dane za 1998)
W ostatnich latach dużo gospodarstw uległo likwidacji, głównie
wskutek restrykcyjnej polityki rolnej i cenowej UE, wymogów ochrony
środowiska, zmian przeznaczenia terenu na tereny mieszkalne, rekreacyjne
lub rezerwaty przyrody. Pozostałe gospodarstwa , dzięki mechanizacji
i rozparcelowaniu znacznie podniosły swoją wydajność i jakość oferowanych
produktów. Grunty uprawne zajmują w Zelandii 123 011 ha a powierzchnia
przeciętnego gospodarstwa wiejskiego wynosiła 27,3 ha czyli prawie
o 10 ha więcej niż przeciętne gospodarstwo w pozostałej części Holandii.
W rolnictwie zatrudnionych jest - łącznie z rodzinami - około 13
365 osób czyli około 8,3 % ludności pracującej prowincji. Wysoko
rozwinięto jest hodowla bydła (około 49 000 sztuk), świń (około
128 000), owiec (54 000), kur (2 mln) i koni (2 000). Ogólna ilość
gospodarstw rolnych w 1998 roku wynosiła 4 500 a w roku 2000 - 4
231.
USŁUGI (dane za 1998)
Chodzi tu o obsługę biznesu, usługi bankowe, usługi świadczone
przez towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne, sprzedaż
i wynajem nieruchomości, wynajem środków transportu, maszyn, narzędzi,
badania naukowo-rozwojowe (R&D), handel hurtowy i detaliczny,
reperacje i naprawy. Łącznie ten sektor gospodarki zatrudnia około
109,040 osób co stanowi 67,65% ogólnej liczby ludności pracującej
prowincji.
TURYSTYKA
Stanowi jeden z najważniejszych sektorów gospodarki. Dochody z
turystyki wynoszą około 2 mld guldenów rocznie a zatrudnienie w
tym sektorze gospodarki znajduje około 13 000 osób. Baza noclegowa
oferuje 285 000 miejsc noclegowych, w tym 230 hoteli, 181 kempingów,
385 miejsc na polach namiotowych u gospodarzy i 17.000 domków i
apartamentów letniskowych, wypożyczalnie żaglówek i jachtów, porty
jachtowe. Zelandia posiada 200 km plaż i wydm nadmorskich oraz kilka
terenów rekreacyjnych liczących w sumie 53 tys. ha. Do jednej z
największych atrakcji należy zwiedzanie zapory wodnej i wystawy
Delta-Expo. Ponadto oferta dla turystów obejmuje szeroką gamę sportów
wodnych, wędkarstwo, wycieczki rowerowe i piesze, przejażdżki po
kanałach, pobyt w rodzinnych parkach rekreacyjno-rozrywkowych. Ostatnio
można mówić o nowej modzie w turystyce - agroturystyce, nad rozwojem
której intensywnie pracują władze prowincji.
Do góry
|